ကခ်င္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား ေကာ္မရွင္ စတင္စစ္ေဆးေန

Laza Sannawaung

ဖနိဒါ | ဗုဒၶဟူးေန႔၊ ဇူလုိင္လ ၂၅ ရက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၁၆ နာရီ ၅၀ မိနစ္
ခ်င္းမုိင္(မဇၥ်ိမ) ။ ။

ျမန္မာအစုိးရတပ္ႏွင့္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ KIO တုိ႔အၾကား တႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ တိုက္ပြဲမ်ား
ျပန္လည္ျဖစ္ပြားခဲ့စဥ္အတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္က စတင္စစ္ေဆးေနသည္ဟု ေကာ္မရွင္ အတြင္းေရးမႉး ဦးစစ္ၿမိဳင္က ေျပာသည္။
ဦးစစ္ၿမိဳင္ အပါအဝင္ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔ဝင္ ႏွစ္ဦးက ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕သုိ႔ သြားေရာက္၍ ေကာ္မရွင္သုိ႔ တုိင္တမ္းထားေသာ အစုိးရတပ္မွ အတင္းအဓမၼ ဖမ္းဆီး ေခၚေဆာင္မႈ ႏွစ္မႈ၊ KIO မွ တပ္သားသစ္ စုေဆာင္းမႈႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ေစာ္ကားမႈ စသည့္ အမႈေလးမႈအား အဂၤါေန႔က စတင္စံုစမ္းစစ္ေဆးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“ေလးမႈလံုးကုိ စစ္ပါတယ္။ သက္ေသေတြ သက္ဆုိင္ရာ ရြာက လွမ္းေခၚတယ္။ လူေတြ အတင္းအဓမၼ ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္တာ။ တပ္သားသစ္စုေဆာင္းတာ ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေတြက မွန္ပါတယ္။ ႏွစ္ဖက္စလံုး ခ်ဳိးေဖာက္တယ္” ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

“က်ေနာ္တို႔ စစ္တ့ဲအခါမွာလည္း ႏွစ္ဖက္ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ပတ္သက္တယ္။ အဲေတာ့ မွန္သင့္သေလာက္ လည္း မွန္ပါတယ္။ စစ္ပြဲေတြ ဆက္ရွိေနမယ္၊ နယ္ေျမ မၿငိမ္ မသက္ ျဖစ္ေနမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒီျပႆနာမ်ဳိးေတြက အနည္းနဲ႔အမ်ား ဆက္ရွိေနဦးမယ္” ဟု ဦးစစ္ၿမိဳင္ က ေျပာသည္။
လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး အခက္အခဲေၾကာင့္ အခင္းျဖစ္ပြားသည့္ ေနရာမ်ားသုိ႔ ကုိယ္တုိင္ သြားေရာက္ႏုိင္ျခင္း မရွိေသာ္လည္း သက္ဆုိင္ရာ ရြာသားမ်ားအား ျမစ္ၾကီးနားၿမိဳ႕သုိ႔ ေခၚယူ၍ ေမးျမန္းစံုစမ္းခဲ့ရသည္ဟု ဆုိသည္။
ဝုိင္းေမာ္ၿမိဳ႕နယ္၊ နန္႔ဝါးေက်းရြာအုပ္စု မုတ္က်ိန္ေက်းရြာသား ေလးဦးအား အစုိးရ၏ တပ္မ (၈၈) တပ္ဖြဲ႔မ်ား ဖမ္းဆီး
ေခၚေဆာင္ခဲ့ရာမွ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာသူ ႏွစ္ဦးႏွင့္ ဖမ္းဆီးခံထားရဆဲ ဦးဖေလာင္လြမ္းေခါင္၏ ဇနီး ေဒၚေဇာင္းေနာတုိ႔အား စစ္ေဆးေမးျမန္းႏိုင္ခဲ့သည္။
၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္၊ ႏုိဝင္ဘာလ ၆ ရက္ေန႔က တပ္မ ၈၈ တပ္ဖြဲ႔မွ ဖမ္းဆီးခဲ့ေသာ AG ဧဝံေဂလိ အသင္းေတာ္မွ သင္းအုပ္ဆရာ ဦးလြမ္းေခါင္ႏွင့္ ဦးလေဟာင္ေခါင္ေဟာင္းတုိ႔ကုိ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာေသာ္လည္း ဦးဖေလာင္လြမ္းေခါင္ႏွင့္ ဦးခ်ယူလြမ္းေဟာင္း တို႔မွာမူ ယေန႔ထိ ေပ်ာက္ဆံုးေနဆဲ ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။
ထုိ႔ျပင္ တာေလာၾကီးေက်းရြာမွ အမ်ိဳးသမီး ေလးဦးအား KIO ၏ ေဒသခံတပ္ဖြဲ႔က အဓမၼ ျပဳက်င့္ခဲ့သည္ဟု စြပ္စြဲထား သည့္ အမႈကုိလည္း ကာယကံရွင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ သက္ေသအခ်ဳိ႕ကုိ စစ္ေဆးခဲ့သည္ဟု ဦးစစ္ၿမိဳင္က ေျပာသည္။
“ရြာမွာ တုိက္ပြဲျဖစ္တာ စစ္ေဆးဖို႔ဆုိၿပီး ေလးဦး ဖမ္းသြားတာ ႏွစ္ေယာက္ ဖမ္းသြားတယ္ဆုိတာ ေသခ်ာတယ္။ အဲဒါကုိ က်ေနာ္တို႔ ေလ့လာၾကည့္တုန္းပါ။ ေစာ္ကားခံရတဲ့ အမ်ဳိးသမီး တခ်ဳိ႕က ရွက္ေတာ့ သိပ္ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း မေျပာဘူး။ သက္ေသေတြ ေျပာတာေတာ့ ေစာ္ကားမႈ ရွိတယ္ဆုိတာ ေျပာပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
သက္ဆုိင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား ယင္းကဲ့သုိ႔ ျပႆနာမ်ား မျဖစ္ပြားေစရန္ တာဝန္ယူၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္
ေပးရန္ အၾကံေပး တုိက္တြန္းသြားမည္ျဖစ္ၿပီး ယခုကဲ့သုိ႔ ျပႆနာမ်ား မေပၚေပါက္ရန္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမည့္ ႏုိင္ငံေရး စကားဝုိင္းသုိ႔ လာၾကရန္ တုိက္တြန္းလုိေၾကာင္း ဦးစစ္ၿမိဳင္က ေျပာသည္။

“က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ မွန္ကန္တဲ့အေျခအေနကုိ ေဖာ္ျပၿပီးေတာ့ ဒီလုိ မျဖစ္ေအာင္ တားဆီးကာကြယ္ၾကဖုိ႔၊ ေရွာင္ၾကားဖုိ႔၊
ျပည္သူေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေပးဖုိ႔ တုိက္တြန္းမယ္” ဟု ေျပာသည္။

အလားတူ ခလရ ၃၇ မွ ဖမ္းဆီးထားေသာ တာေလာၾကီးေက်းရြာမွ ကခ်င္အမ်ဳိးသား ကုိေဇာ္ဆုိင္းႏွင့္ ရြာသူၾကီး ကုိဘရန္ဆုိင္း တုိ႔၏ မိသားစုမ်ားႏွင့္လည္း ေကာ္မရွင္က ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခဲ့သည္ဟု ကုိေဇာ္ဆုိင္း၏ မိခင္ ေဒၚမရိပ္ေခါင္ က ေျပာသည္။

“က်မသားကုိ ဘယ္လုိဖမ္းသြားတယ္။ ဘာေၾကာင့္ဖမ္းတယ္။ ဘယ္လုိ ႏွိပ္စက္တယ္။ ခုဘယ္မွာ ဖမ္းထားတယ္၊ စစ္ေဆးေနလဲဆုိတာေတြ ေမးတယ္။ စဖမ္းတုန္းက ဘယ္မွာ ဖမ္းထားတယ္ဆုိတာ မသိလုိ႔ ေနျပည္ေတာ္ကုိ စာပို႔တယ္။ ေနာက္မွ ေထာက္လွန္းေရးကုိ ပို႔လုိက္တယ္။ အဲဒီမွာလည္း ၄၊ ၅၊ ရက္ ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ခံရတယ္။ ခုထိ ႐ုံးခ်ိန္းနဲ႔ အခ်ိန္ဆြဲထားတယ္လုိ႔ ေျပာလုိက္တယ္။ သူကေတာ့ လြတ္မယ္ဆုိတာကိုေတာ့ အာမမခံဘူး။ ဒါေပမယ့္ အမွန္တရားကုိ အမ်ားသိေအာင္ သတင္းထုတ္ျပန္မယ္” ဟု မဇၥ်ိမကို ျပန္ေျပာျပသည္။

ကုိေဇာ္ဆုိင္းသည္ KIO ႏွင့္ ပတ္သက္၍ မရွိဘဲ လယ္ယာလုပ္ကုိင္ေနသူတဦးသာ ျဖစ္၍ ျပန္လႊတ္ေပးရန္ မိခင္ျဖစ္သူက ေမွ်ာ္လင့္ေနသည္။

၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၃၁ ရက္ေန႔က ၎တုိ႔ ႏွစ္ဦးအား ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး ေနျပည္ေတာ္ လႊတ္ေတာ္ တရား႐ုံးသုိ႔ လႊတ္ေပးရန္ ေလွ်ာက္လဲခဲ့ေသာ္လည္း လံုျခံဳေရးအရ ဖမ္းဆီးထားျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၇ ရက္ေန႔က အစုိးရဘက္မွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက ေလွ်ာက္ထား၍ လႊတ္ေပးရန္ ျငင္းပယ္ခဲ့သည္။

တနလၤာေန႔ကလည္း ကုိဘရန္ဆုိင္း၏ ဇနီး မာေခါန္ကုိလည္း ေကာ္မရွင္က ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။

ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ ျမစ္ၾကီးနားၿမိဳ႕ေပၚရွိ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားအား ေကာ္မရွင္က လုိက္လံၾကည့္ရႈေနရာ ၎တုိ႔၏ ေနေရး ထုိင္ေရး လံုျခံဳမႈရွိၿပီး အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈႏွင့္ စားဝတ္ေနေရးမ်ားႏွင့္ ပညာေရးအေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေထာက္အပံ့မ်ား လုိအပ္ေနသည္ကို ေတြ႔ရွိရေၾကာင္း ဦးစစ္ၿမိဳင္ က ေျပာဆိုသြားသည္။