ခႏၶာကုိယ္၊ ဝမ္းဗုိက္အတြင္းရွိ ပန္ကရိယဟုေခၚသည့္ အဂၤါရပ္က ေသြး တြင္းရွိ အခ်ဳိဓာတ္အား ထိန္းခ်ဳပ္သည့္ အင္စူလင္ေဟာ္မုန္းဓာတ္အား ထုတ္ေပး လ်က္ရွိရာ အင္စူလင္ထုတ္ေပးမႈ မလုံေလာက္မႈ သုိ႔မဟုတ္ ခႏၶာကုိယ္ ကလာပ္ စည္းမ်ား၊ အင္စူလင္အသုံးခ်ျခင္းဆုိင္ရာ ခ်ဳိ႕ယြင္းမႈ တုိ႔ေၾကာင့္ ေသြးတြင္း သၾကား ဓာတ္ လြန္ကဲလာကာ ဆီးခ်ဳိေရာဂါကုိ ျဖစ္ေပၚေစသည္။
ေယဘုယ်အားျဖင့္ ဆီးခ်ဳိေရာဂါအမ်ဳိးအစား(၁)ႏွင့္
ဆီးခ်ဳိေရာဂါအမ်ဳိးအစား (၁)ေရာ အမ်ဳိးအစား(၂)ပါ အႏၲရာယ္ႀကီးမားေသာ ေရာဂါမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ တတိယအမ်ဳိးအစားမွာ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္ ျဖစ္ေပၚ တတ္သည့္ ဆီးခ်ဳိေရာဂါျဖစ္ သည္။ ယခင္ဆီးခ်ဳိေရာဂါမရွိခဲ့သည့္ ကုိယ္ဝန္ ေဆာင္ မ်ား၏ ၄ ရာခုိင္ႏႈန္းခန္႔သည္ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ ခံစားရၿပီး ေရာဂါလကၡဏာျပသမႈ နည္းပါးကာ မီးဖြားခ်ိန္၌ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ အလုိ အေလ်ာက္ ေပ်ာက္ကြယ္ သြားတတ္ေသာ္လည္း ေနာင္ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ အလားအလာ ပုိမ်ားေၾကာင္း ေလ့လာေတြ႕ရွိရသည္။ ၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ဆီးခ်ဳိေဝဒနာရွင္ သန္းေပါင္း ၃ဝဝ ေက်ာ္ခန္႔ရွိရာမွ ထိေရာက္ သည့္ ဟန္႔တားမႈ မျပဳလုပ္ပါက ၂ဝ၃ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ သန္းေပါင္း ၄၅ဝ အထိ တုိးပြား လာႏုိင္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
က်န္းမာေရးပညာေပးျခင္းႏွင့္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ျခင္း
ဆီးခ်ဳိေရာဂါကာကြယ္ျခင္းႏွင့္ က်န္းမာေရးပညာေပးျခင္းတုိ႔သည္ နီးစပ္စြာ ဆက္ႏႊယ္ေနၾကသည္။ က်န္းမာေရးပညာေပးျခင္းသည္ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ ျခင္း၏ အေျခခံႏွင့္ ျမစ္ဖ်ားခံရာ ျဖစ္သည္။ ေသြးရွိ သၾကားဓာတ္ မွန္မွန္ စစ္ေဆးျခင္း၊ မွတ္္ တမ္းျပဳစုျခင္း၊ ဆီးခ်ဳိေဆးမ်ား ပုံမွန္မွီဝဲျခင္း၊ မွန္ကန္ေသာ စားေသာက္မႈနည္းလမ္း မ်ား က်င့္သုံးျခင္း၊ ပုံမွန္ကုိယ္ကာယ လႈပ္ရွားမႈ ေလ့က်င့္ခန္းမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း၊ ဆီးခ်ဳိ ေရာဂါ၏ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆုိးက်ဳိး(ႏွလုံးအတုိက္အခိုက္ခံ
မ်က္ေမွာက္ကာလတြင္ ေဆး ပညာရွင္မ်ားက အမ်ဳိးအစား (၁) ဆီးခ်ဳိ ေရာဂါကို ထိေရာက္စြာ မကာကြယ္ႏုိင္ ေသးေသာ္လည္း စဥ္ဆက္ မျပတ္သုေတသနမ်ားျပဳလုပ္ေနဆဲျဖစ္
အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဆီးခ်ဳိေရာဂါထိန္းခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕
ေန႔စဥ္ မွန္မွန္ မိနစ္ ၃ဝ ကိုယ္ကာယလႈပ္ရွားမႈ (လမ္းသြက္သြက္ ေလွ်ာက္ျခင္းျဖင့္ ဆီးခ်ဳိ ေရာဂါအမ်ဳိးအစား(၂)အား ၃၅ မွ ၄ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း အထိ ႀကိဳတ င္ကာကြယ္ႏုိင္ေၾကာင္း ေလ့လာေတြ႕ရွိရသည္။ တတိယ အဆင့္တြင္ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ ေတြ႕ရွိပါက ထိေရာက္ေသာ ကုသမႈေပးရန္ႏွင့္ ေနာက္ဆက္တြဲ ေဝဒနာမ်ား မျဖစ္ပြားေရး ႀကိဳတင္ကာကြယ္မႈ ေပးရန္တုိ႔ ျဖစ္သည္။
မိသားစုဝင္မ်ား သတိျပဳရမည့္ လကၡဏာမ်ား
မိမိ မိသားစုဝင္တစ္ဦးဦးတြင္ ဆီးမၾကာခဏသြားျခင္း၊ အလြန္အမင္းေရငတ္ ျခင္း၊ ဆာေလာင္ မြတ္သိပ္မႈ လြန္ကဲျခင္း၊ ကုိယ္အေလးခ်ိန္ ေလ်ာ့က်ျခင္း၊ ေမာပန္း လြယ္ျခင္း၊ အာ႐ုံမစူးစုိက္ႏုိင္ျခင္း၊ အန္ျခင္း၊ ဗုိက္ေအာင့္ျခင္း၊ ေျခလက္ထုံက်င္ျခင္း၊ မ်က္စိမႈန္ျခင္း၊ အနာမက်က္ျခင္းစသည္မ်ား ျဖစ္ေပၚပါက တတ္ကြၽမ္းသည့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေပးသူမ
ေၾကာက္မက္ဖြယ္ရာ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ စုေပါင္းကာကြယ္ၾကပါ
* ဆီးခ်ဳိေရာဂါေၾကာင့္ ကမၻာတြင္ ၁ဝ စကၠန္႔လွ်င္ တစ္ဦးေသဆုံးလ်က္ ရွိသည္။
* ၁ဝ စကၠန္႔လွ်င္ ႏွစ္ဦး ဆီးခ်ဳိေရာဂါ ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိသည္။
* ဆီးခ်ဳိေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆုံးသူဦးေရသည္ HIV/AIDS ေၾကာင့္ သဆုံးသူ ဦးေရႏွင့္ ညီမွ်ေနသည္။
* အမ်ဳိးအစား(၁)ဆီးခ်ဳိေရာဂါသည္ ႏွစ္စဥ္ ၃ ရာခိုင္ႏႈန္းတုိးပြားလ်က္ ရွိသည္။
* ဆီးခ်ဳိေရာဂါ အမ်ဳိးအစား(၂)သည္ ကေလးမ်ားတြင္ တစ္ေန႔တျခား ပိုမုိျဖစ္ပြားလ်က္ ရွိသည္။
* ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ စြမ္းေဆာင္ႏုိင္သည့္ အသက္ အရြယ္အုပ္စု (၃၅ ႏွစ္မွ ၆၄ ႏွစ္အတြင္း) ပုိမုိျဖစ္ပြား လ်က္ရွိသည္။ ဆီးခ်ဳိေရာဂါသည္ အသက္အရြယ္ မေရြးျဖစ္ပြားသည္။
* ဆီးခ်ဳိေရာဂါသည္ လုံးေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆုံးျခင္း၊ ေလျဖတ္ျခင္း၊ မ်က္စိ ကြယ္ျခင္း၊ ေျခေထာက္ ျဖတ္ခံရျခင္း၊ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးျခင္းတုိ႔၏ အေျခခံ အေၾကာင္း တရားတစ္ခုျဖစ္သည္။
* ဆီးခ်ဳိေရာဂါရွိသူ တုိင္းတြင္ အႏၲရာယ္ရွိသည္။ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ အေပ်ာ့စားဟူ၍ မရွိပါ။
သုိ႔ျဖစ္ေလရာ ဥစၥာရင္လုိ ဥစၥာရင္ခဲ ဆုိသလုိ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ ထိန္းခ်ဳပ္ေရး ပူးေပါင္း ပါဝင္ေဆာင္ ရြက္ၾကရန္ မိသားစုဝင္ အားလုံးႏွင့္ ျပည္သူလူထု တစ္ဦးခ်င္း၌ တာဝန္ကုိယ္စီ ရွိၾကေၾကာင္း ေရးသားတင္ျပလုိက္ပါသည္။
ေဒါက္တာေအာင္စုိး(ခ)ေအာင္ေက်ာ္မ
ျပန္လည္မွ်ေဝျခင္းျဖင့္ ကုသိုလ္ယူၾကပါ။
No comments:
Post a Comment